روز جهانی حقوق بشر

شاید شما هم فیلم سینمایی کمدی دیکتاتور محصول سال ۲۰۱۲ ساشا بارون کوهن را دیده باشید.

بارون کوهن بازیگر، نویسنده و تهیه‌کننده دراین فیلم نقش دریاسالار ژنرال علاءالدین، دیکتاتور کشور خیالی جمهوری وادیا را بازی می‌کند. موضوع این فیلم که  در ژانر کمدی سیاه ساخته شده  تا حدی به مسایل «حقوق بشر» می­پردازد و در مورد رهبر عجیب و غریب یک کشور ساختگی به نام جمهوری وادیه است که اهداف شوم بین‌المللی را توسط رهبرش حافظ علاءالدین دنبال می‌کند.

می­دانید که ساختن فیلم کمدی در مورد موضوعات حقوق بشر کار سهل و راحتی نیست. می­دانید چرا؟ چون اگر چه همه ما با هم برابریم اما برخی برابرترند یا شاید هم یکی از دلایل آن این است که حقوق بشر با تمام جذابیت­هایش به برخی مناطق که می­رسد بیشتر از آنکه «حقوق بشر» باشد؛ تداعی کننده «حقوق تَشَر» هست. می­گویید نه.

حتماً شما هم تصویر درج شده در فضای مجازی را دیده‌اید؛ همان تصویری است که گروهی از اروپاییان را به کنار دریا کشانده تا دلفینی را که اشتباها به ساحل آمده مجدداً به موطن اصلی خود برگردانند؛ همان تصویری که در کنار کودک مهاجر غرق شده سوری بارها و بارها دیده شد.

همین چند سال پیش بود؛ سال 1394 که عکس‌های این کودک سوری بصورت گسترده‌ در توئیتر و دیگر شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، کودکی با بلوز قرمز و دوپای کوچک که  امواج‌ دریا آن را نوازش می­کرد. در آن سال؛ گارد ساحلی و رسانه‌های ترکیه اعلام کردند:«دست‌کم ۱۲ مهاجر سوری عازم یونان در اثر غرق شدن قایق‌هایشان در آبهای ترکیه جان باخته‌اند».

حتما والدین او هم مثل همه پدر و مادرها برای او آرزوهای رنگارنگی داشته و آسمان شب را برایش پر از ستاره می­خواستند. این تصویر در کنار سایر تصاویر که این روزها از دیگر کشورهای منطقه مخابره می­شود؛ به خوبی نشان دهنده تفاوت حرف تا عمل مدافعان چشم آبی از حقوق بشر است.

در حقوق بشر ۳۰ ماده‌ای موارد جذاب زیادی دیده می‌شود مثل« هر کس حق دارد از زندگی و آزادی و امنیت شخصی خویش برخوردار باشد.»(ماده3)،«هیچ کس را نمی­توان به بندگی یا بردگی گرفت. بندگی و سوداگری بنده در هر شکل که باشد ممنوع است.»(ماده4 )،« هیچ کس را نمی­توان شکنجه کرد یا مورد عقوبت با روش وحشیانه و غیر انسانی یا اهانت آمیز قرار داد»(ماده 5)،«هر کس دارای این حق است که شخصیت حقوقی او در همه جا مراعات گردد.»(ماده 6) و کلی حرف قشنگ دیگر. اما واقعاً چند درصد این مواد در کشورهای خاورمیانه محقق شده و می‌شود؟ اساساً اراده‌ای برای تحقق اینها در این کشورهای منطقه هست؟ کشورهایی که 70 درصد انرژی فسیلی جهان را در دست دارند. هیچ فکر کرده­اید که چرا حقوق بشر به بعضی مناطق از جمله منطقه خاورمیانه که می­رسد تا این اندازه رنگ می­بازد ؟